آگاهي‌هايي دربـاره جشن مهـرگان

         

خجسته آيين مهرگان كه از دير و دور در ايران جشن گرفته مي‌شد، اينك نيز همچنان سبز و پابرجا مانده و زرتشتيان ايران آن را بزرگ مي‌دارند.

اين جشن كه جشن كشاورزان نيز هست از دهم مهرماه كه برابري مهر روز با مهرماه است، آغاز مي‌شود و تا شش روز ادامه دارد. اين جشن با رويدادهايي مانند قيام كاوه‌آهنگر عليه ضحاك مار‌دوش نيز نسبت دارد.

چكامه‌اي كه از نظرتان مي‌گذرد، توصيف جشن مهرگان و مناسبت‌هاي آن است كه آقاي مهربان خاني آن را در سال 1360 سروده‌است.

اين چكامه زيبا و پر معنا در «هوخت» دوره سي‌و‌دوم شماره ٧ چاپ شده‌است.

نيمـــــه‌ي سال آمد و آمد خجـــسته مهرگان           دومـــين جشـن بــــزرگ از يادگــــار باستان

اولــــي نوروز جمشيدي‌ســـت در آغاز سـال          دومي‌در نيمه‌ي سال است و نامش‌مهرگان

آن رســــد در آخر اسفنـــد و آغـــــاز بهــــــار     اين رســـد پـايـان تابستـــــان و آغاز خـــزان

آن رسد وقتي كه سرماي‌زمستان شد تمام                 اين‌رسد‌ ‌وقتي‌كه‌گرما‌ رخت‌بـر‌بست‌ از‌جـهان

هم به نوروز است روز و شب به حال اعتـدال           هم شود در مهرگان هر دو مساوي در زمان

بود هم جشني بــــزرگ و بود هم روزي عزيز         روز مهـــر و ماه مهـــــر ايزد به دوران كــيان

در چنيـــن روزي همي‌كردند بس داد و دهش        زانكــه روز شكــر نعمت بود جشن مهـرگان

ميوه‌هــــاي گونــه‌گون و غله‌هــاي بي‌قيـاس          كــــرد ارزاني چو يـــــزدان از براي بندگـــان

بعد خــــرمن‌كــــوبي و انبار كــــردن غلـه‌هــا        بعــــد ميوه‌چـــيني و توزيــــع بين ديگــــران

هر‌كسي‌چون بهره‌ور گرديده‌بود از كشت‌و‌كار         بود چـــون دل‌ها زنعمت‌هاي يزدان شادمـان

آن زمان در هر كـــــران گــردهمايي داشتنــد         از براي شكــــر نعـــــمت اكـــــثر ايرانيــــان

دست‌قــــدرت هم درين روز خجــسته بر نهاد         تاج شـــاهي بـر سر شـــه اردشير بابــكان

شد فريدون در چنين‌روزي بـه‌شاهي منتخب             بار ديگر سلطنــــت آمد به دست راستــــان

دست ضحــــاك ستمگـر از ستم كوتـاه شــد          رســــم آزادي و مهــــر و داد آمد در ميــــان

كاخ بيداد ستمگـــــر گشت ويران آن زمــــان         با چنــــان همبستگــي زير درفــــش كاويان

هست شايان نام آن را جشن پيــروزي نهيـم              زاكـــه در اين روز كاوه چيره شد بر دشمنان

تا كه آيد مهــــــرگان در روز مهر و مـــاه مهــر      باد از مهــــر وطن آكـــنده ما را قلب و جــان